Vitaminetekort

Een vitaminetekort komt in Nederland niet vaak voor. Af en toe kan het voorkomen dat er wel sprake is van een vitaminetekort. Als je een vermoeden hebt dat je een vitaminetekort hebt ga dan naar je huisarts. Voor de meeste vitaminen en mineralen bestaat een test waarmee een tekort gemakkelijk kan worden vastgesteld. De meest voorkomende vitamine tekorten zijn een vitamine B12-tekort en vitamine D-tekort. In dit blog lees je welke symptomen bij welke tekorten horen.

Vitaminetekort

Er zijn dertien stoffen die de naam vitamines hebben; vitamine A, C, D, E, K en acht soorten vitamine B.

Vitamine A-tekort
Vitamine A zorgt voor de ogen en huid. Het is nodig voor de aanmaak van cellen en de weefselstructuur van de huid. Door vitamine A worden epitheelcellen gevormd in de huid, luchtpijp, het haar, tandvlees en longweefsel. Daarnaast zorgt het voor een goede werking van het afweer- en immuunsysteem. Een tekort kan bijvoorbeeld een droge huid of dof haar veroorzaken. Door de verminderde weerstand is de kans op een griep of verkoudheid groter.

Vitamine B1-tekort
Vitamine B1 (thiamine) is onmisbaar voor de energievoorziening van het lichaam. Het is tevens nodig voor een goede werking van het zenuwstelsel en de hartspier. Bij een tekort kunnen psychische afwijkingen ontstaan zoals depressie, concentratieproblemen en geheugenverlies, hartklachten en gevoelloosheid.

Vitamine B2-tekort
Dit heb je nodig om je lichaam van energie te voorzien. Als je te weinig binnenkrijgt, kun je last krijgen van je huid, zoals ontstekingen bij de mondhoeken. Of je krijgt last van vermoeidheid. Een tekort kan bovendien leiden tot een verlaging van het hemoglobinegehalte. Hemoglobine is de stof die je bloed rood maakt en zuurstof vervoert van de longen naar de rest van je lichaam.

Vitamine B3-tekort
Niacine is hetzelfde als vitamine B3. Een tekort komt niet veel voor. Eiwitrijke voeding zorgt al snel voor voldoende inname en ook de rest van de voeding bevat genoeg niacine. In bepaalde delen van de wereld waar maïs het hoofdvoedsel is, ontstaat sneller een tekort.

Vitamine B5-tekort
Vitamine B5 zit in veel voedingsmiddelen. Het komt dan ook haast niet voor dat mensen hier een tekort van hebben. Alleen bij ernstige ondervoeding treedt een tekort op. Een langdurig en ernstig tekort aan pantotheenzuur kan het 'burning feet syndroom', pijnlijke en branderige voeten, veroorzaken.

Vitamine B6-tekort
Als je gevarieerd en voldoende eet, krijg je genoeg vitamine B6 binnen. Dit lijkt toch niet iedereen te lukken. Als je een tekort hebt, kun je last krijgen van ontstekingen van de huid en tong, depressies, vermoeidheid, verwardheid, bloedarmoede, een verminderde weerstand en zenuwaandoeningen.
Je kunt niet ongelimiteerd extra vitamine B6 slikken. Een teveel aan vitamine B6 kan ook leiden tot gezondheidsproblemen. Vanaf 1 oktober 2018 staat in de Warenwet dat in supplementen niet meer dan 21 milligram vitamine B6 per dag mag zitten. Deze hoeveelheid ligt wat lager dan de aanvaardbare bovengrens van 25 milligram. Via de voeding krijg je namelijk ook vitamine B6 binnen, daar is rekening mee gehouden.

Vitamine B8-tekort
De officiële naam voor vitamine B8 is biotine. Dit stofje zorgt onder andere voor gezond haar en een mooie huid. Omdat biotine in veel producten voorkomt, krijg je met een gevarieerd eetpatroon niet zomaar een tekort. Als je er toch onvoldoende van binnenkrijgt zou je klachten kunnen krijgen als vermoeidheid, huidafwijkingen, een tongontsteking, een verminderde eetlust, spierpijn, bloedarmoede en depressie.

Vitamine B11-tekort
Dit wordt ook wel foliumzuur genoemd. Het is een van de weinige vitamines waarvan Nederlanders niet altijd voldoende binnenkrijgen, vooral zwangere vrouwen. Het is nodig voor de groei en goede werking van het lichaam en voor de aanmaak van witte en rode bloedcellen. Foliumzuur is belangrijk voor de vroege ontwikkeling van het ongeboren kind. Het is verstandig om extra foliumzuur te nemen als je zwanger wilt worden of net zwanger bent. Een ernstig tekort aan foliumzuur kan darmstoornissen, bloedarmoede, vermoeidheid en geboorteafwijkingen veroorzaken.

Vitamine B12-tekort
Vitamine B12 zorgt voor een goede werking van het zenuwstelsel, speelt een rol bij de vorming van rode bloedcellen en is een essentiële factor voor de groei. Verder is het betrokken bij de stofwisseling van foliumzuur. De meeste mensen in Nederland krijgen voldoende binnen via de voeding. Voornamelijk door het eten van vlees. Veganisten lopen een risico op een tekort. Bij een tekort kan minder DNA worden aangemaakt, dat nodig is als lichaamscellen zich vermenigvuldigen. Vooral bloed- en zenuwcellen vermenigvuldigen zich snel, en daar zijn de effecten van een tekort dus het eerst te merken. Een vitamine B12-tekort kan leiden tot schade aan het zenuwstelsel en bloedarmoede. De symptomen hiervan zijn gebrek aan eetlust, vermoeidheid en hoofdpijn, maar op de duur ook verschijnselen als gevoelloze en tintelende handen en voeten, geheugenproblemen en coördinatiestoornissen.

Vitamine D-tekort
Dit tekort komt in alle lagen van de bevolking voor, maar met het stijgen van de leeftijd, stijgt ook het risico op een tekort. Naar schatting heeft de helft van alle ouderen een vitamine D-tekort. Het lichaam heeft het nodig voor stevige tanden en botten. Een tekort kan op den duur botontkalking of spierzwakte en/of osteoporose veroorzaken.

Vitamine K-tekort
Deze vitamine is nodig voor een goede bloedstolling. Tevens zijn er steeds meer aanwijzingen dat vitamine K een rol speelt bij de aanmaak van botten. Pasgeboren baby's krijgen na geboorte altijd 1 milligram vitamine K toegediend, omdat zij altijd een tekort hebben. Volwassenen die langdurig antibiotica gebruiken kunnen ook een tekort krijgen, met mogelijk een vertraagde bloedstolling tot gevolg.
Als je antistollingsmiddelen gebruikt moet je voorzichtig zijn met vitamine K. Vraag voordat je vitamine K neemt (let vooral op bij multivitamine) aan een deskundige of het verstandig is om vitamine K te nemen.

Vitamines aanvullen

Vitaminesupplementen zijn geen vervanging voor gezonde voeding. Je kunt extra vitamines en mineralen wel gebruiken als aanvulling op je voeding of als er een tekort is geconstateerd.