Kinkhoest – Symptomen & Behandeling

Dit is een informatiepagina. Plein heeft geen producten die bestemd zijn voor deze indicatie/toepassing.

Kinkhoest is een besmettelijke ziekte van keel, luchtpijp en neus die wordt veroorzaakt door de Bordetella pertussis bacterie. De zieke heeft heftige hoestaanvallen. Circa 95 procent van de Nederlandse kinderen wordt ingeënt tegen de ziekte. Toch komt kinkhoest regelmatig voor bij kinderen en volwassenen, maar na een vaccinatie is dit meestal een milde vorm. Kinkhoest gaat vanzelf over na 2 tot 4 maanden.

Wat zijn de symptomen van kinkhoest?

Kinkhoest begint met koorts, een hardnekkige verkoudheid en een droge hoest. De hoestbuien worden alsmaar erger, vooral in de nacht. De patiënt hoest slijm op en maakt een gierend geluid bij het inademen. De benauwdheid is zo ernstig dat de patiënt tijdens een hoestbui blauw kan aanlopen en braakneigingen kan krijgen. Deze periode duurt een aantal weken.

Na deze periode gaan de hoestbuien over in een losse slijmloze hoest. De complicaties die je kunt krijgen zijn longontsteking en in een zeldzaam geval kan er bij jonge baby’s is zuurstoftekort of hersenbloedingen, waardoor hersenbeschadiging kan optreden.

Soms komt het voor dat je wel kinkhoest hebt, maar niet de typische verschijnselen. Typische kinkhoest begint met klachten die lijken op een gewone neusverkoudheid. Oudere (gevaccineerde) kinderen en (jong) volwassenen hoesten vaak alleen langdurig.

Wanneer is kinkhoest gevaarlijk?

• Kinkhoest kan gevaarlijk zijn voor kinderen jonger dan 1 jaar.
• Als je meer dan 34 weken zwanger ben en na 28 weken niet opnieuw bent ingeënt, de pasgeborene is dan niet beschermt tegen kinkhoest.

Kinkhoest behandeling

Kinkhoest moet vanzelf genezen. De behandeling is alleen gericht op de bestrijding van de symptomen, zoals het wegzuigen van taai slijm en zo nodig een buisje in luchtpijp bij zuigelingen, en antihoestmiddelen. Soms geeft een arts antibiotica om de klachten te verlichten en de besmettelijkheid te verminderen.

Wanneer heb je meer kans op kinkhoest?

• Kinderen en volwassenen die niet zijn ingeënt hebben meer kans om kinkhoest op te lopen. Hoe jonger het kind, hoe groter de kans dat het ernstig en zelfs levensbedreigend verloopt. Ook bij kinderen met ziekten aan de longen, het hart, zenuwstelsel of spieren verloopt kinkhoest ernstiger.
• Zwangere vrouwen kunnen de ziekte direct na de geboorte overdragen op de baby als ze in de laatste zes weken van de zwangerschap besmet zijn geraakt met kinkhoest. Als een zwangere vrouw zich voor de 28e week van de zwangerschap opnieuw inent dan is de baby wel beschermt. De Gezondheidsraad adviseert zwangere vrouwen om zich in de laatste periode van de zwangerschap in te enten tegen kinkhoest, om baby’s te beschermen. Het aantal ziekenhuisopnamen onder zuigelingen tot en met vijf maanden zou daarmee afnemen van gemiddeld honderd per jaar naar ongeveer twintig tot dertig per jaar.

Wat te doen bij kinkhoest?

• Kinkhoest gaat bij (jong)volwassenen vanzelf over, al duurt het soms maanden. Rust kan ervoor zorgen dat je wat minder hoestaanvallen krijgt. Maar in bed blijven is niet nodig.
• Op het moment dat je de duidelijke kinkhoestbuien heeft, is de meest besmettelijke periode al voorbij. Mensen in de directe omgeving zijn dan vaak al besmet. Het heeft daarom weinig zin om thuis te blijven.
• Als je kinkhoest hebt, zorg dan dat je uit de buurt blijft van baby’s jonger dan 1 jaar. Baby’s zijn nog niet (volledig) ingeënt tegen kinkhoest en kunnen van kinkhoest ernstig ziek worden. Blijft ook uit de buurt van vrouwen die meer dan 34 weken zwanger zijn. Vrouwen die bij de geboorte kinkhoest hebben, kunnen de ziekte direct op de baby overdragen.
• Als je kinkhoest hebt, is het goed om dat te melden aan de mensen met wie je contact hebt (gehad). Dan zijn zij gewaarschuwd en kunnen zij de symptomen van kinkhoest sneller herkennen.

Moet je thuisblijven bij kinkhoest?

Als een kind met kinkhoest zich goed voelt, kan hij/zij gewoon naar de crèche, dagverblijf, speelzaal of school. Het kind was al besmettelijk voordat de ziekte zich manifesteerde, dus thuishouden helpt niet om verspreiding te voorkomen. De leiding of de leerkracht moet wel worden geïnformeerd, zodat andere ouders alert kunnen zijn op ziekteverschijnselen bij hun kind. Een volwassenen met kinkhoest die zich goed voelt, kan meestal gewoon gaan werken.

Hoe kan je kinkhoest voorkomen?

Sinds 1957 worden (bijna) alle kinderen ingeënt tegen kinkhoest. De vaccinatie zit in het Rijksvaccinatieprogramma. De vaccinatie beschermt een aantal jaren, maar het is niet helemaal duidelijk hoe lang precies. Wie is gevaccineerd en toch kinkhoest krijgt, krijgt de ziekte wel in een mildere vorm. Een goed hoesthygiëne kan de ziekte voorkomen:

• Hoest of nies in een papieren zakdoekje. Gooi deze daarna weg en was je handen.
• Je hoeft niet iedereen die hoest te mijden, helemaal als je niet weet of dit door de kinkhoest of een andere ziekteverwekker wordt veroorzaakt.
• Bij ongevaccineerde baby’s kan kinkhoest ernstig verlopen. Vermijd bij hen zoveel mogelijk niezende en hoestende mensen.
• Er zijn geen (preventieve) geneesmiddelen beschikbaar voor kinkhoest.